Volgens Verba neemt de voerbak een centrale functie in als het varken haar functiegebieden indeelt. Deze kennis heeft Verba vergaard door productie, service en onderhoud in eigen beheer te houden.
En deze kennis willen ze graag delen met de veehouder en met onderzoeksinstellingen.
Bert Verbakel zit zijn hele leven al tussen de voerbakken. Naast het opzetten van een eigen varkensbedrijf in Sint Oedenrode startte Bert in 1971 met het maken van stalen en eternit voerbakken onder de merknaam Verba. Inmiddels is het varkensbedrijf met 1.500 vleesvarkens gestopt, maar zijn de producten van Verba over de hele wereld te vinden. “In principe zijn we in elk land actief dat varkens heeft.”
Van staal naar kunststof
“In 1978 zijn wij uit oogpunt van duurzaamheid begonnen met het produceren van kunststof brijbakken. Daarmee waren we de eerste op de markt. Maar de markt was er eigenlijk nog niet klaar voor.
De populairste voerbakken waren toen nog van eternit, wat een goedkopere grondstof was”, blikt Bert Verbakel terug. “Toen begin jaren tachtig de mestwetgeving werd opgesteld, werden onze kunststof brijbakken populairder. Niet zozeer vanwege het materiaal, maar vanwege de verminderde vermorsing. Met brijbakken ging de mestproductie per varken terug van 2 m3 naar 1 m3 per jaar. In die tijd groeiden we flink en gingen we ons ook op export richten.”
Vandaag de dag is er eigenlijk nog niets veranderd als het gaat om voerbakken. “De verkoop van voerbakken is nog steeds een prijzenkwestie, vooral bij de Europeaan. Eerst wordt de volledige stal gebouwd en ingericht en de voerbakken komen op het laatst. Dat doet eigenlijk geen recht aan
het nut van de voerbakken”, klinkt het stellig.
Meer advies
Bert stelt dat de rol van de voerbak wordt onderschat. “De voerbakken nemen een centrale rol bij het indelen van de functiegebieden door varkens. De voerplaats staat namelijk vast. Op open dagen zie ik indelingen voorbij komen, waarbij ik op voorhand al kan zeggen dat het geen succes wordt. Daarbij is bijvoorbeeld de voerbak niet afgestemd op de hokgrootte, of ligt de dichte vloer te ver van de voerbak. Het houdt allemaal verband met elkaar”, heeft Verbakel ervaren.
Volgens Bert is de hokgrootte, de vloeruitvoering en het type varken bepalend voor het type voerbak dat geplaatst moet worden. “Maar dat advies wordt over het algemeen niet aan ons of onze dealers gevraagd, terwijl we die kennis wel hebben. Let op, dan nog hoeft een voerbak niet duurder te worden want we hebben verschillende prijsklassen binnen de verschillende uitvoeringen. Je maakt het je alleen als veehouder een stuk makkelijker door op voorhand de juiste voerbak goed te plaatsen. Dan heb je gewoon veel minder problemen met het mestgedrag.”
Service in eigen beheer
De kennis over de rol van de voerbak in de stal heeft Verbakel de afgelopen jaren vergaard door zelf de service en onderhoud bij hun klanten uit te voeren. “We moeten kwaliteit blijven leveren, want een voerbak moet tientallen jaren mee gaan. Door in heel Europa zelf de service en het onderhoud te doen, weten we hoe onze producten functioneren in de stal en hebben we veel geleerd over de rol van de voerbak in de inrichting.”
De verkoop heeft Verbakel bewust uit handen gegeven aan dealers, wat hoofdzakelijk stalinrichters zijn. “Voerbakken vinden via de handel nauwelijks afzet, omdat het niet de grootste prioriteit geniet bij de veehouders. Zij kopen het liefst de hele inrichting bij één dealer, dus is het voor ons logisch om via die kanalen de voerbakken weg te zetten”, legt Bert uit.
Productie niet uitbesteden
Verba’s productielocatie staat al sinds 1978 op dezelfde plek in Sint-Oedenrode, opmerkelijk voor een bedrijf dat opereert in een branche waarin vooral op kostprijs wordt geconcurreerd. Bert Verbakel is echter stellig over het uitbesteden van de productie naar het buitenland. “Goedkoop produceren
realiseer je door een hoge efficiëntie en niet door goedkopere arbeid. Door het productieproces te automatiseren kun je ook op kostprijs concurreren.”
Maar ook qua service is produceren in het buitenland volgens Verbakel geen optie. “In onze branche is het produceren in voorraad geen optie, dus krijgt de klant te maken met levertijden. Daar zitten ze vaak niet op te wachten. En daarnaast is het transport naar Europa ook niet goedkoop, dus wij kiezen ervoor om in ons werkgebied ook de productie te houden.”
Niet alleen de productie, maar ook het onderzoek houdt Verba liever in de regio. Al sinds jaar en dag onderhoudt het bedrijf warme contacten met VIC Sterksel. Onder meer de biggennesten in het Pro Dromi-principe worden door Verba vervaardigd. “We dragen graag ons steentje bij aan de ontwikkelingen in de varkenshouderij en andersom helpt VIC Sterksel ons ook aan naamsbekendheid in het buitenland”, legt Bert de wisselwerking uit. “Op het eerste gezicht zijn voerbakken niet direct een onderdeel waar
veel innovatie bij komt kijken. Het is hoofdzakelijk hardware waarop inderdaad niet meer zoveel te innoveren valt”, geeft Bert toe.
Toch is er volgens de algemeen directeur nog heel veel ontwikkelingsruimte rondom de vreetplaats van het varken. “Denk daarbij eens aan technieken met RFID, waarbij je tomen intact laat, maar toch individueel kunt voeren”, vertelt Bert enthousiast. “De tomen van de zeug worden steeds groter, dus zullen de afdelingen van de vleesvarkens weer kleiner worden. Ik ben ervan overtuigd dat we weer teruggaan naar vleesvarkenshokken van 12 tot 15 varkens, zodat tomen bij elkaar kunnen blijven. Een voersysteem dat dan zowel beren/borgen als gelten uit dezelfde toom individueel kan voeren, is dan wel noodzakelijk.”
De ervaring heeft Verbakel echter geleerd dat de innovaties een jaar of vijf voorlopen op de markt. “Dat is een terugkerend gegeven bij elke innovatie. Vijf jaar na de introductie is de markt er pas klaar voor. Daar wij zijn er nu al mee bezig.”
Een andere opmerkelijke trend die Verbakel heeft opgemerkt is de terugkeer van het de zogenaamde onderkruipen. Begin jaren 80 bracht Verbakel al onderkruipen op de markt waarmee, eventueel in combinatie met vloerverwarming, een microklimaat geschapen werd voor de biggen. “In de jaren 70 en 80 gingen de onderkruipen en biggencabines met tienduizenden per maand de markt in. Totdat de schuine opstelling van zeugen populair werd. Daar past geen cabine of onderkruip bij, dus toen werd de afzet minder. Maar met de huidige toename van het aantal levend geboren biggen zie je toch de interesse in onderkruipen flink toenemen. Die biggen hebben behoefte aan een eigen klimaat.”
Bedrijfsprofiel
Verba is de merknaam van producten die geproduceerd worden door Verbakel. In Sint-Oedenrode (Noord-Brabant) is het bedrijf sinds 1978 gevestigd. Verbakel is alleen actief in de varkenshouderij en verkoopt hoofdzakelijk voerbakken voor de vleesvarkenshouderij. Het bedrijf wordt gerund door Bert Verbakel (68).
Verreweg de meeste omzet genereert Verba met het ontwerpen, produceren en leveren van voerbakken. Inmiddels heeft Verba een assortiment wat bestaat uit meer dan 100 verschillende soorten voerbakken. Daarnaast zijn ook de onderkruipen bekend en de kunststof biggennesten, die onder meer in het ProDromi-principe staan. Nederland is een belangrijk afzetgebied, maar 85 procent van de omzet wordt in het buitenland gerealiseerd. In principe is Verbakel in elk land actief dat varkens houdt, tot in het Verre Oosten, Oceanië en Zuid-Afrika aan toe. Binnen Europa worden alle producten via dealers gedistribueerd. Buiten Europa heeft Verba eigen verkoopkantoren. Het bedrijf telt 26 medewerkers in vaste dienst.
Tekst: Rob van Ginneken
